هدف از ارزيابي آسيب پذيري و بهسازي لرزه اي سامانه مخابرات، آگاهي از ميزان ايمني لرزه اي و سپس كاهش عواقب ناشي از اثر زلزله بر اين سامانه و مؤلفه هاي آن ميباشد.
حفظ يكپارچگي و تداوم عملكرد ايمن اين سامانه، باعث حصول اطمينان از عدم خطرپذيري و ريسك غير قابل پذيرش براي جان افراد، دارايي هاي آن ها و محيط زيست مي باشد.
اهداف اصلي تهيه اين راهنما عبارتند از:
- تعريف و تعيين الزامات كلي ارزيابي آسيب پذيري لرزه اي سامانه مخابرات موجود كه به صورت يكنواخت و هماهنگ در سراسر كشور مورد استفاده قرار گيرد.
معرفي راهكارهاي بهسازي لرزه اي مؤلفه هاي سامانه مخابرات و مديريت كاهش خطر و شرايط اضطراري و بحراني احتمالي.
مؤلفه هاي هدف
مؤلفه هاي ايستگاهي شامل ساختمان ها، سازه هاي غير ساختماني، تجهيزات و اجزاي غير سازه اي.
مؤلفه هاي خطي (خطوط اصلي مخابرات) و شبكه اي (توزيع شهري مخابرات).
مراحل ارزيابي لرزه اي
پس از انجام پيش ارزيابي و تعيين سطح مطالعات، جهت ارزيابي لرزه اي لازم است اهميت عملكردي، آسيب پذيري لرزه اي، خطر لرزه اي و سطح عملكرد لرزه اي هدف مشخص شود. اين پارامترها كه تعيين كننده حجم فعاليت هاي لازم براي ارزيابي هر مؤلفه خواهد بود، به ترتيب زير در مراحل ارزيابي قرار مي گيرد:
- درجه اهميت و ارزش كلي سامانه
- محاسبه خطر لرزه اي ترازهاي مختلف
- تعيين سطوح عملكردي مؤلفه/سامانه
- انتخاب روش ارزيابي لرزه اي اوليه
- تعيين آسيب پذيري اوليه
- انتخاب روش ارزيابي لرزه اي تفصيلي
رويكرد كلي تعيين آسيب پذيري
اين رويكرد شامل 4 فعاليت زير مي باشد:
1 - جمع آوري اطلاعات سازه ها، تأسيسات و تجهيزات شامل اطلاعات مربوط به مؤلفه هاي منفرد و سامانه ها از نظر فرآيندي و عملكردي
2 - بررسي مسائل ژئوتكنيكي و لرزه خيزي شامل بررسي خصوصيات خاك و عوارض ثانويه از قبيل لغزش، روان گرايي، گسلش و مطالعه تاريخچه لرزه خيزي و گسل هاي فعال
3 - بررسي آسيب پذيري لرزه اي
4 - بهسازي لرزه اي در صورت لزوم
زمين لغزه
در مناطق كوهستاني كه شيب زمين زياد بوده و لايه هاي سست در آن قرار گرفته است احتمال رانش زمين وجود داشته و مي تواند منجر به آسيب به تجهيزات مختلف مخابراتي گردد. براي مقابله با مخاطره زمين لغزه ناشي از تغيير مكان ماندگار زمين بايد طبق مراحل زير ارزيابي لازم صورت پذيرد:
- ارزيابي پتانسيل زمين به زمين لغزه
- ارزيابي پتانسيل راه اندازي زمين لغزه و تغيير شكل شيب
- ارزيابي احتمال زمين لغزه و وقوع تغيير شكل شيب
- ارزيابي خطرات ناشي از زمين لغزه و تغيير شكل شيب
گسلش
عبور از مناطق با پتانسيل گسلش در سامانه مخابرات امري اجتناب ناپذير است؛ لذا بايستي حتي الامكان اثر ناشي از جابجايي گسلهاي فعالي كه سازه هاي اين سامانه از آن ها عبور مي نمايند را بر اين سازه ها در نظر گرفت.
- وجود گسل فعال بايد توسط مشخصات زمين شناختي شكل گسل فعال تعيين شود.
- منطقه اي كه ممكن است گسل فعال از آن عبور كند بايد بر اساس بازرسي زمين شناسي، اكتشافات ژئوفيزيكي، اكتشافات گمانه زني و بازرسي ترانشه تأييد شود.
- چنانچه تجهيزات مخابراتي گسل فعالي را قطع نمايند، بايد براي تحقق عملكرد لرزه اي، با در نظر گرفتن تغيير مكان ماندگار زمين ناشي از جابجايي گسل، طراحي شوند.
- اگر اثر جابجايي گسل در سطح زمين نمايان شود، تأسيسات مخابراتي بايد براي جابجايي گسل، طراحي لرزه اي شوند.